29 marca 2017 r. Rada Ministrów przyjęła Zalecenia w sprawie uwzględniania przez administrację rządową aspektów społecznych w zamówieniach publicznych. Dokument ten nakłada na wszystkich kierowników jednostek administracji rządowej obowiązek uwzględniania aspektów społecznych, w tym w szczególności klauzul społecznych, w możliwie jak najszerszym zakresie oraz w jak największej liczbie postępowań o udzielenie zamówienia publicznego.
Zalecenia z 2017 r. odnoszą się do instrumentów o charakterze społecznym wskazanych w ustawie Pzp z 29 stycznia 2004 r. obowiązującej w momencie przyjmowania dokumentu przez Radę Ministrów. Wejście w życie 1 stycznia 2021 r. ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019 z późn. zm.) nie zmienia statusu Zaleceń RM, które pozostają w mocy. Wskazane w nich przepisy dotyczące uwzględniania aspektów społecznych w zamówieniach publicznych, należy jednak odnieść do stosownych regulacji obowiązującego Pzp:
- zamówienia zastrzeżone – obecnie art. 94 ustawy Pzp (poprzednio art. 22 ust. 2 i 2a)
- zamówienia zastrzeżone na usługi społeczne, zdrowotne i kulturalne – obecnie art. 361 ustawy Pzp (poprzednio art. 138p)
- obowiązek zatrudnienia na podstawie stosunku pracy – obecnie art. 95 ustawy Pzp oraz art. 438 (poprzednio art. 29 ust. 3a)
- wymagania związane z realizacją zamówienia, w tym m.in. zatrudnienie do realizacji zamówienia osób z grup defaworyzowanych – obecnie art. 96 ustawy Pzp (poprzednio art. 29 ust. 4)
- wymagania w zakresie dostępności dla osób niepełnosprawnych i projektowanie z przeznaczeniem dla wszystkich użytkowników – obecnie art. 100 ustawy Pzp (poprzednio art. 29 ust. 5)
- wskazanie oznakowań związanych z aspektami społecznymi – obecnie art. 104 ustawy Pzp (poprzednio art. 30a)
- badanie oferty pod kątem rażąco niskiej ceny – obecnie art. 224 ust. 1, ust. 3 pkt 4 i 6 ustawy Pzp (poprzednio art. 90 ust. 1)
- sformułowanie społecznych kryteriów oceny ofert - art. 242 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Pzp (poprzednio art. 91 ust. 2).
Zalecenia RM nakładają również obowiązek sprawozdawczy na wszystkich kierowników jednostek administracji rządowej. Realizacja obowiązku w zakresie sprawozdawczości dokonywana jest w ramach rocznego sprawozdania o udzielonych zamówieniach, o którym mowa w art. 82 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (poprzednio art. 98 ustawy Pzp z 2004 r.).
Wyniki monitoringu stosowania przez administrację rządową klauzul społecznych w zamówieniach publicznych za 2015 r. (UZP, 2016 r.)
Zalecenia Rady Ministrów w sprawie stosowania przez administrację rządową klauzul społecznych - 2015 (archiwalne)